วัดศาลาลอย เป็นอีกหนึ่งวัดที่สำคัญของชาวโคราช เนื่องจากเป็นวัดที่คุณย่าโม หรือท้าวสุรนารี วีรสตรีคนสำคัญของชาวโคราช ที่มีดำริให้สร้างวัดแห่งนี้ขึ้น ภายหลังจากที่รบชนะกองทัพของเจ้าอนุวงศ์ เมื่อปี พ.ศ 2370 ซึ่งได้มีการสร้างอนุสาวรีย์ท้าวสุรนารี และอนุสรณ์สถานเจดีย์บรรจุอัฐิท้าวสุรนารีขึ้นภายในวัด ภายหลังที่ท่านได้ถึงแก่อสัญกรรมแล้ว วัดศาลาลอยก่อสร้างขึ้นมาร่วม 200 กว่าปี จากประวัติศาสตร์เล่าขานกันว่า “เมื่อครั้งท้าวสุรนารี หรือ ย่าโม เสร็จศึกสงครามจากทุ่งสัมฤทธิ์ ขณะยกทัพกลับเมืองนครราชสีมา ได้แวะพักบริเวณท่าตะโก และได้สั่งให้ทหารทำแพเป็นรูปศาลาเสี่ยงทายลอยไปตามลำตะคอง พร้อมตั้งจิตอธิฐาน หากแพรูปศาลานี้ ลอยไปติดอยู่ ณ ที่แห่งใด จะสร้างวัดไว้เป็นอนุสรณ์ ซึ่งแพได้ลอยไปติดอยู่ริมฝั่งขวาของลำตะคอง ซึ่งเป็นวัดร้าง จึงได้สร้างพระอุโบสถ เป็นวัดศาลาลอยในปัจจุบัน” นอกจากความเก่าแก่และเป็นวัดที่บรรจุอัฐิของคุณย่าโมแล้ว วัดแห่งนี้ยังมีความโดดเด่นอยู่ที่อุโบสถหลังใหม่ ที่ได้รับรางวัลดีเด่นแนวบุกเบิกอาคารทางศาสนา จากสมาคมสถาปนิกสยามในพระบรมราชูปถัมภ์ปี พ.ศ. 2516 และรางวัลจากมูลนิธิเสฐียรโกเศศและนาคะประทีป อุโบสถหลังนี้ใช้วัสดุพื้นเมืองคือกระเบื้องดินเผาด่านเกวียนนำมาประดับตกแต่ง เช่น ผนังด้านหน้าอุโบสถเป็นภาพพุทธประวัติตอนมารผจญ ผนังด้านหลังเป็นภาพตอนพระเจ้าเปิดโลก ส่วนบานประตูเป็นโลหะลายนูน ภาพเล่าเรื่องมหาเวสสันดรชาดก (13 กัณฑ์) ภายในมีพระประธานปูนปั้นสีขาว ปางห้ามสมุทร เป็นพระพุทธรูปยืนประทับ ณ ประตูเมืองสังกัสนคร พระนามว่า”พระพุทธประพัฒน์สุนทรธรรมพิศาล ศาลาลอยพิมาลวรสันติสุขมุนินทร์” หน้าประตูอุโบสถมีปูนปั้นรูปท้าวสุรนารีนั่งพนมมือกลางสระน้ำ ตัวอุโบสถล้อมรอบด้วยกำแพงแก้วรูปเสมา สัญลักษณ์ของเมืองเสมาเดิม ด้านข้างมีสถูปขนาดเล็กซึ่งเคยใช้เป็นที่บรรจุอัฐิท้าวสุรนารี ปัจจุบันอาคารเจดีย์ที่ใช้บรรจุอัฐิท้าวสุรนารีได้รับการออกแบโดยศิลปินแห่งชาติ นอกจากสิ่งศักดิ์สิทธิ์ต่างๆ ที่อยู่ภายในวัดแล้ว ภายในวัดยังมีการทำบุญรูปแบบต่างๆ ให้ร่วมทำบุญกัน และยังมีการปรับภูมิทัศน์ภายในวัด ให้มีความร่มรื่น มีการสร้างน้ำตกจำลองขนาดใหญ่และตกแต่งด้วยแมกไม้นานาพันธุ์ สำหรับเป็นที่พักให้แก่ญาติโยมที่มาทำบุญกันอีกด้วย —————————————————————————— ขอบคุณที่มาจาก : นิตยสารมอร์มูฟ ฉบับที่ 103 https://th.wikipedia.org/วัดศาลาลอย
